Kloosterwandeling in Megen 5 km

Beschrijving

Startpunt:

Het Graaf de Brimeuplein op de hoek van de Willem Kippstraat/Torenstraat (parkeergelegenheid, evenals iets verderop aan de Maasdijk).

Op dit pleintje zie je het standbeeld van Karel van Brimeu, graaf van Megen (1524-1572); ertegenover staat het oude raadhuis van Megen; gebouwd in 1941 toentertijd deed het dienst tot Megen in 1994 opging in de gemeente Oss.

Houd het stadhuis aan je rechterkant en loop 100 m de Willem Kippstraat in; eerste weg (knooppunt 55) rechtsaf, Kerklaan.

Aan het einde van deze weg zie je rechts de RK St-Servatiuskerk. Hier linksaf, Clarastraat. Je passeert rechts het Clarissenklooster van St. Josephsberg.

De neogothische St.-Servatiuskerk stamt uit 1872; de klok daarentegen dateert uit 1399. Het Clarissenklooster werd in 1721 gesticht op de plek waar tot 1581 het kasteel van de graven van Megen stond (de slotgracht is nog zichtbaar). Daarna is er in diverse perioden bijgebouwd. Het klooster, met de laatste actieve hostiebakkerij van Nederland, is slechts zeer incidenteel te bezoeken. 

Einde weg rechts, Nonnenstraat. Doorlopen tot aan de dijk, weg oversteken (knooppunt 50) en linksaf, via het wandelpad langs de Maasdijk. Aan het eind van het wandelpad schuin links oversteken en bij knooppunt 5 schuin links het fietspad op (Maasdijk).

Aan je rechterhand liggen nu akkers, maar tot 1934 stroomde hier de Maas. In de jaren dertig werden een aantal rivierbochten tussen Grave en Lith rechtgetrokken, waardoor de vaarafstand tussen die twee plaatsen met meer dan twintig kilometer werd verkort. Er bestaan plannen om een deel van de oude bedding weer uit te graven voor natuurontwikkeling en om de Maas bij hoog water meer ruimte te geven. Aan het eind van het fietspad zie je aan de overzijde van de weg de sporen van de oude haven van Megen.

Aan het eind van dit pad, op de T-kruising (knooppunt 29), linksaf, Hoogduinsestraat. De weg naar beneden volgen tot knooppunt 28; hier scherp links, Kapelstraat. 

Bij knooppunt 28 de Kapel van Onze Lieve Vrouwe der zeven weeën, gewijd aan de zeven beproevingen die Maria moest doorstaan. Het Rijksmonument, in 1733 gebouwd, werd in de Tweede Wereldoorlog beschadigd maar werd gerestaureerd en (in 1949) voorzien van nieuwe glas-in-loodramen. 

Blijf de Kapelstraat volgen, de bebouwde kom in.

Onderweg passeer je het kleine wegkapelletje St. Anna te Drieën, gewijd aan drie generaties: grootmoeder de H. Anna, Maria, en Jezus. Het is rond 1750 gebouwd. Achter de huizen het silhouet van de stellingkorenmolen Désiré uit 1865.

Bij de kruising (knooppunt 55), rechtsaf, Walstraat.

Zoals de naam suggereert volgt deze straat het traject van de oude stadswal met gracht. Deze werden in 1581 ontmanteld. Alleen de Gevangentoren, aan het eind van de straat, bleef behouden; behalve stadspoort was dit tevens stadsgevangenis. Tegenwoordig zijn de enige bewoners de ooievaars die er bovenop nestelen.

Aan het eind van de Walstraat rechtsaf; direct voorbij de Gevangentoren bij knooppunt 56 linksaf (of via het trappetje langs de toren), Maasdijk.

Aan je linkerzijde de muur van het Franciscaner klooster, dat je later nogmaals passeert. Aan de rechterkant, aan de overzijde van de verkeersweg, liep heel vroeger de Maas; deze kronkel werd al in de 17e eeuw door een natuurlijke doorbraak afgesneden.

Bij knooppunt 53 linksaf de dijk verlaten, Koolmarkt. Houd de Koolmarkt aan je rechterhand, en volg de Kloosterstraat. 

Waar je de dijk verlaat stond vroeger één van de stadspoorten, de Maaspoort. Aan de kinderhoofdjes kun je zien dat je weer in het Middeleeuwse Megen bent. Op de Koolmarkt de stadspomp met daar tegenover het beeld van Dr. Baptist, de sociaal voelend arts die van 1911-1956 gemeentegeneesheer was.

Blijf de Kloosterstraat volgen.

Aan je linkerhand het Franciscanenklooster St. Antonius van Padua. Het klooster in barokstijl is rond 1650 gebouwd door de vandaar verdreven Minderbroeders uit ’s-Hertogenbosch. Daarna is het nog verscheidene malen uitgebreid. Tegenwoordig staat het klooster open voor mensen die zich hier enige tijd willen bezinnen. De voormalige moestuin is herschapen in de “Hof van Lof’, met planten die te maken hebben met de Bijbel en met het Kerkelijk jaar. Deze tuin is regelmatig te bezoeken; voor details en openingstijden, zie www.hofvanlof.nl.

Voorbij het klooster aan je linkerhand de ‘Kapel van het heilig bruurke’, gewijd aan Broeder Everardus Witte (1868-1950) die van 1899 tot 1929 portier van het klooster was, en die om zijn eenvoudige levenswijze en sociale betrokkenheid in Megen zeer gezien was. 

Tegenover de kapel, aan het plein, ligt gemeenschapshuis ‘ACROPOLIS”, waarin tevens het toeristisch informatiecentrum is gevestigd. In 1645 werd in Megen een Latijnse School gesticht, die ook vanuit de Republiek Katholieke leerlingen aantrok. Priesteropleiding was uiteraard een belangrijk doel. Na de Hoger-onderwijswet van 1877 werd de school omgevormd tot het St.-Antoniusgymnasium, waarvoor in 1883-4 het huidige gebouw werd neergezet. Ook het gemeentehuis vond hier vele jaren ruimte. 

De leerlingen (op het hoogtepunt meer dan honderd) waren niet in de school gehuisvest, doch vonden onderdak bij de bewoners van Megen. Een van de bekendste was Titus Brandsma, priester en hoogleraar, die in 1942 omkwam in Dachau. In 2022 is hij heilig verklaard. 

Bij de invoering van de Mammoetwet in 1967 bleek er voor kleine gymnasia als deze geen plaats meer. In 1971 kreeg het gebouw zijn huidige functie.

Sla aan het einde van de Kloosterstraat (knooppunt 49) rechtsaf (Torenstraat) terug naar het startpunt.