Fabrieksterrein Hartog en Zwanenberg

De vleesindustrie was (en is) één van de belangrijkste bedrijfstakken in Oss. In de vleesverwerkende fabrieken langs het spoor werkten duizenden mensen. Het begon allemaal met twee bedrijven: Hartog en Zwanenberg. De smalle straat tussen beide fabrieken werd ook wel het concurrentiestraatje genoemd.

Zwanenberg en Organon
In 1880 wordt in Heesch de firma Zwanenberg en Co opgericht. Dit bedrijf exporteert levende vark…

De vleesindustrie was (en is) één van de belangrijkste bedrijfstakken in Oss. In de vleesverwerkende fabrieken langs het spoor werkten duizenden mensen. Het begon allemaal met twee bedrijven: Hartog en Zwanenberg. De smalle straat tussen beide fabrieken werd ook wel het concurrentiestraatje genoemd.

Zwanenberg en Organon
In 1880 wordt in Heesch de firma Zwanenberg en Co opgericht. Dit bedrijf exporteert levende varkens en kalveren naar Engeland. Enkele jaren later start de familie Van Zwanenberg een slachterij, die zich al snel vestigt hier langs het spoor in Oss. Bij Zwanenberg wordt bijna het hele varken verwerkt. Niet alleen het vlees, maar ook de huiden, vet, bloed en beenderen. Een bijzondere dochteronderneming van Zwanenberg is Organon. Dit chemisch-farmaceutische bedrijf ontstaat hier in 1923 vanuit het idee zo min mogelijk slachtafval onbenut weg te gooien. Zo wordt onder meer geprobeerd uit de klieren van varkens hormonen te halen om insuline mee te maken. In de loop van de jaren groeit Organon uit tot een groot internationaal opererend bedrijf op het gebied van geneesmiddelen. Het bedrijf speelt een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van de anticonceptiepil.

Hartog, Unilever, Unox
Hartog Hartog (zijn voor- en achternaam zijn gelijk) is oorspronkelijk koopman in vee. In 1876 begint hij een kleine vleeshouwerij in Oss. Hij breidt zijn bedrijvigheid uit met het bewerken van afvalvet voor de margarinefabrieken, een zeepfabriek en met een kuiperij. Tegen het einde van de negentiende eeuw verhuist hij al zijn bedrijven naar het industrieterrein tegenover het station, pal naast zijn concurrent Zwanenberg. Hartog richt ook een margarinefabriek op. In 1929 wordt zijn bedrijf overgenomen door het grote concern Unilever, waarvan de Osse margarinefabrikanten Van den Bergh en Jurgens oprichters zijn. In 1937 ontstaat hieruit de merknaam UNOX. De U verwijst naar Unilever. De OX laat in het Engels zien waar de fabricage begon: hier in Oss. Onder deze naam worden vooral worstproducten gemaakt.

Deze locatie maakt onderdeel uit van de stadswandeling over de roerige periode rond de bende van Oss.

Bron: Stadsarchief Oss

Waar

Gasstraat
Oss
Plan je route

vanaf jouw locatie

Meer informatie

Ontdek de stadswandeling

Kijk in de buurt

Toon resultaten