Transcriptie video Industriële verleden Oss

Tekstalternatief voor de video Het industriële verleden van Oss

De video over het industriële verleden van Oss bekijken met ondertiteling? Dat kan op YouTube.
Lees hieronder het tekstalternatief van de transcriptie van deze video.

Dit is de uitgeschreven tekst van de voiceover:

Oss als kweekvijver van multinationals.
Echo van het industrieel verleden.
Oss was vroeger de hoofdplaats van het Maasland. Dat was door de regelmatige overstromingen vruchtbare grond voor vee en vlees, melk en boter. Een gezonde basis voor de vele industrieën die in Oss ontstonden. Sterker nog, terugkijkend was Oss een prima kraamkamer voor multinationals. Anno nu kan je de visuele echo van het industrieel verleden van Oss op diverse plekken ervaren.
In Frankrijk wordt een formule voor kunstboter ontdekt. En in 1871 bouwt de familie Jurgens de eerste margarinefabriek ter wereld. Een jaar later volgt boter familie Van den Bergh. Van den Bergh & Jurgens groeien, vele jaren later, samen met andere bedrijven uit tot Unilever.
In Molenstraat 13 zit nu een ijssalon. Dit pand was heel vroeger het kantoor van de margarinefabriek van Simon van den Bergh.
En dit was zijn fabriek.
Een andere tak van de familie Van den Bergh ontwikkelde tapijtfabriek Bergoss.Weer een andere industrietak in Oss werd gevormd door de exportslachterijen. Met sterke spelers als de concurrerende vleesfabrieken van Zwanenberg en Hartog. Hartog leefde later, binnen Unilever, voort onder de naam Unox.
In 1891 verhuisde de margarinefabriek Van den Bergh naar Rotterdam. 38 jaar later gevolgd door de margarinefabriek van Jurgens.
In de leeggekomen Jurgens gebouwen ging Philips na 1929 verlichtingsproducten maken. O.a. in deze voormalige melkkamer van Jurgens.
Als bijproduct van vleesfabriek Zwanenberg ontstond in 1923 dochterbedrijf Organon. Organon Oss produceerde De Pil, die vanaf midden jaren ‘60 van de vorige eeuw wereldwijd miljoenen vrouwen tijdelijk gewenst onvruchtbaar maakte. Naast het station van Oss staat het kunstwerk ‘Ode aan de Pil’ van kunstenaar Sjef Hoogstede.
Onlangs is de iconische ‘blauwe wand’ van Organon, veranderd in een gigantische muurschildering van de 21 jarige kunstenares Rosalie de Graaf, als ode aan de vrouwengezondheid.
Alle grote industrieën zijn inmiddels uit het centrum van Oss verdwenen. Maar de herinneringen aan de oude industrie zijn talrijk aanwezig.
Daarvoor gaan we nu eerst eens rondkijken in het nieuwe Berghkwartier, dicht tegen het centrum aan. Spectaculair is de wijze waarop de sheddaken van de oude Bergoss weverij zijn ingepast in het nieuwbouw project.
Zo zag het eruit toen toen de Bergoss weverij nog volop in bedrijf was.
En dit is de nieuwe situatie. Ik vind het een architectonisch hoogstandje dat een applaus waard is. Zaagtanddaken komen ook terug in de nieuwbouwwoningen aan de Koningsloper als architectonische verwijzing naar de tijd van Bergoss. De Koningsloper bevat nóg een verwijzing naar het Bergoss verleden. De bestrating van de weg is gelegd in een patroon dat ook door Bergoss zelf werd toegepast in zijn tapijten.
Zoals gezegd, het Berghkwartier is gebouwd op de locatie van de voormalige Bergossweverij.
Hier is de sloop in volle gang.
En kijk... Het nieuwe hotel heet De Weverij, hoe kan het ook anders!
En er is nóg een echo uit het industriële Bergoss verleden. Het gebouw waar je nu naar kijkt is de voormalige wattendrogerij van Bergoss. En zie. Zo is het nu opgenomen in de nieuwe wijk, als restaurant, verbonden aan hotel De Weverij.
Weer een andere echo van het industriële verleden treffen we aan in de Kruisstraat. Cultuurpodium en horeca gelegenheid Groene Engel. Dit was ooit het kantoor van de margarinefabriek van de familie Jurgens. De inrichting van de horecagelegenheid herinnert aan dit verleden.
Een glijbaantje in de vorm van een pakje SOLO margarine, met gedeeltelijk gesmolten boter, wordt nu aan het oog onttrokken door deze vier wandjes.
Met wat moeite kan je je voorstellen hoe dit speelse element eruit ziet in het volle daglicht.
Opdrachtgever voor de bouw van de monumentale stadsvilla Constance was Arnold van den Bergh, zoon van margarinefabrikant Simon van den Bergh. Arnold vernoemde het pand naar zijn dochter Constance.
Toen de familie van den Bergh in 1891 verhuisde naar Rotterdam kwam het pand in handen van de familie Jurgens. Daarna wisselde het nog een aantal keren van eigenaar totdat in 1980 het Jan Cunen museum zich erin vestigde. Sinds 2001 is het gebouw een Rijksmonument. Museum Jan Cunen bouwt, op dit rijke verleden, nu hard aan morgen.