Fietsroute Maashorst
De Maashorst, met een omvang van 3500 hectare, is het grootste aaneengesloten natuurgebied in Noord-Brabant. Hier tref je bossen en heidevelden, vennetjes en stuifduinen, ingebed in een ‘schil’ waarin natuur- en cultuurlandschap zijn gemengd. Door dit afwisselende landschap voert deze fietstocht van zo’n 39 km.
Een groot deel van de Maashorst vormt een begrazingsgebied voor paarden en runderen. Deze kunnen onvoorspelbaar reageren; houd gepaste afstand en doorkruis kuddes niet. Houd honden aan de lijn. Hét symbool van dit fraaie gebied is de wisent, de Europese bison waarvan hier sinds 2017 – in een apart afgerasterd gebied – een flinke kudde rondloopt.
Dit ga je zien
Startpunt
Schaijkseweg 8
5373 KL Herpen
Navigeer naar startpunt
Natuurcentrum De Maashorst
Erenakkerstraat 55388 SZ Nistelrode
Paalgraven
Paalgravenlaan5342 Oss
Het Vorstengraf
Zwaardweg5342 LR Oss
Beschrijving
Start beschrijving: knooppunt 17, nabij Schaijkseweg 8, 5373 KL Herpen (parkeergelegenheid).
Neem vanaf knooppunt 17 het dubbele fietspad van rood asfalt in de richting van knooppunt 60, dus zo, dat je de Schaijkseweg aan je linkerhand hebt. Je passeert het viaduct. Rijd rechtdoor (Runstraat). In het dorp passeer je knooppunt 62; even verderop, op de splitsing, rechtdoor (hier knooppunt 60) en vervolgens rechtsaf, Burgemeester Schoutenstraat. Deze komt met een bochtje uit op de Brouwerstraat; sla hier rechtsaf. Neem, bij een parkje, de tweede weg links, Looierstraat. Deze (inmiddels Spil geheten) komt met een bocht uit op de Molenstraat; sla hier rechtsaf. Ga aan het eind linksaf, Bosschestraat. Aan het eind hiervan kom je uit op een T-kruising, sla hier linksaf, Zandstraat. Sla op de kruising linksaf; Gagelstraat. Je passeert knooppunt 24 (hier rechtdoor). Je bereikt het fietspad langs de tweebaansweg weg; sla hier linksaf, en steek vervolgens rechtsaf de drukke weg over.
Aan de overzijde (knooppunt 02) sla je linksaf; vervolgens neem je de eerste (halfverharde) weg rechts, het bos in (Holenbergstraat). Neem de (weer halfverharde) weg linksaf; je bereikt de asfaltweg (Postiljonstraat), sla hier rechtsaf. Uiteindelijk kom je met een bochtje op een T-kruising, sla hier (knooppunt 03) rechtsaf, Udensedreef. Volg deze voorbij knooppunt 04 en voorbij de slagboom; neem vervolgens het fietspad dat met een bocht linksaf slaat, Legerstraat. Sla aan het eind (knooppunt 66) rechtsaf, Franse Baan.
Blijf de Franse Baan rechtdoor volgen tot je de bosrand bereikt; sla hier linksaf, het fietspad slaat vervolgens rechtsaf en kronkelt zich door het bos. Tenslotte kom je uit in de bocht van een weg (bij knooppunt 91); sla hier rechtsaf, Weversweg. Rijd vanaf hier steeds rechtdoor (je verlaat hierbij de knooppuntroute); je passeert het wildrooster en komt tenslotte op een kruispunt van fietspaden, waar je linksaf slaat.
Rond het midden van de 19e eeuw was je op dit punt tot kilometers in de omtrek omgeven door heidevelden. Op zo’n overzichtelijk terrein is het makkelijk om kaarsrechte wegen te trekken; deze richtten zich op de (toenmalige) kerktorens van (met de klok mee) Schaijk, Zeeland, Uden en Nistelrode. Tegen 1900 was het grootste deel van de heide verdwenen: de helft was bebost (aanvankelijk vooral met naaldhout), de andere helft omgezet in landbouwgrond. Honderd jaar later heeft Staatsbosbeheer inmiddels een flink terrein verworven; het beleid is gericht op gedeeltelijke omvorming van het bos tot loofbos, en op het behoud en herstel van de heidegebieden. Ook tracht men landbouwgebieden binnen de Maashorst te verwerven door ruil met percelen erbuiten, met het doel de voedselrijke bodem te verschralen. Begrazing met runderen en paarden wordt hierbij ingezet. Ook zijn er sinds 2017 wisenten aanwezig; deze verblijven binnen een groot, apart afgerasterd terrein, dat je voorbij het kruispunt aan je linkerhand hebt.
Je volgt het fietspad langs de Udensedreef tot waar een fietspad de weg kruist. Sla hier rechtsaf, je komt weer op de knooppuntroute. Even verderop bereik je een splitsing (knooppunt 54); houd hier links aan. Het fietspad slingert door het bos en vervolgens langs een heideveld. Tenslotte komt het uit op de weg; vlak hiervoor (knooppunt 81) slaat een fietspad rechtsaf; volg dit pad, Slingerpad. Het fietspad maakt een bocht naar links en kruist een weg; sla hier (knooppunt 53) rechtsaf, Slabroekseweg. Voorbij knooppunt 69 (met zijweg naar links) maakt de weg een bocht naar rechts, Erenakkerstraat; even voorbij deze bocht zie je links het bezoekerscentrum (knooppunt 68).
Het bezoekerscentrum is gevestigd in een 19e-eeuwse boerderij in het gehucht Slabroek. Er is een informatiecentrum met een kleine tentoonstelling over de verschillende aspecten van de Maashorst. In de tuin is een bijenstal en een ‘thematische’ speeltuin.
Neem het fietspad langs de halfverharde weg die langs het bezoekerscentrum loopt, Zevenbergseweg (in de richting van knooppunt 44). Waar het fietspad eindigt kom je uit op een samenkomst van vier wegen; sla hier scherp rechtsaf, Zeelandseweg. Je verlaat weer tijdelijk de knooppuntroute. Blijf deze weg (later Brobbelbiesweg) volgen voorbij het wildrooster; je komt weer op de kruising waar je al eerder was. Sla ook nu rechtsaf, Udensedreef. Deze blijf je geruime tijd volgen tot vlak voor de slagboom; je bent hier weer terug op de knooppuntroute. Neem hier het fietspad linksaf (knooppunt 45). Volg dit fietspad op zijn kronkels door het bos; uiteindelijk kom je met een bocht naar rechts langs een zandweg te rijden (Palmstraat).
Je komt uit op een kruising met een ander fietspad; sla hier (knooppunt 65) linksaf, Nistelrooise Baan. Je rijdt door bos en heeft verderop aan beide zijden een heideveld. Waar je de bosrand weer bereikt (knooppunt 44) sla je rechtsaf. Neem vervolgens het eerste fietspad rechtsaf (bij knooppunt 33). Blijf dit volgen; je rijdt langs een halfverharde weg en rijdt tenslotte, bij knooppunt 29, het bos uit; sla hier op de T-kruising rechtsaf en houd vervolgens rechts aan, het fietspad over het ecoduct. Je maakt een bocht en komt uit op het fietspad aan de andere zijde van de Rijksweg. Op dit punt kun je even rechtsaf slaan, langs de van een opschrift voorziene slagboom, voor een bezoek aan het grafheuvelterrein Paalgraven.
Loop voorbij de slagboom en door het hek; via de loopbrug onder de snelweg door bereik je het grafheuvelterrein. Vanouds heette dit gebied ‘Zevenbergen’. Inderdaad werden bij onderzoek in de jaren zestig zeven grafheuvels aangetroffen. Toen het snelwegknooppunt (eveneens Paalgraven geheten) werd aangelegd zijn aanvullende opgravingen gedaan. Gebaseerd op de bevindingen daarvan zijn er een aantal heuvels en palenrijen gereconstrueerd. Ook is er een uitkijktoren vanwaar je het terrein kunt overzien. Zie ook het informatiepaneel ter plekke.
Vervolg de route door onder het ecoduct door te rijden. Neem vervolgens het fietspad linksaf, Munstraat. Deze komt (bij knooppunt 34) uit op een kruising; sla hier linksaf, Koekampweg. Deze maakt een bocht naar rechts, sla vervolgens linksaf over het viaduct parallel aan het ecoduct (De Rijsvenseweg). Sla aan het einde linksaf en vervolgens rechtsaf, fietspad het bos in.
Het Herperduin is een natuurgebied van ca. 400 ha. Oorspronkelijk bestond het voornamelijk uit heide en stuifzand, maar tegen het eind van de 19e eeuw werd het bebost. In de afgelopen jaren is een project ondernomen om de eenzijdige naaldhoutbossen, oorspronkelijk gericht op de productie van mijnhout, om te vormen tot een meer diverse gemengd bos. Het staat met de twee ecoducten die je zojuist passeerde in verbinding met de rest van de Maashorst.
Je bereikt een driesprong (knooppunt 23), houd hier rechts aan (Heesche Baan) en volg het fietspad tot je terug bent op het uitgangspunt bij knooppunt 17.
Horeca onderweg: Bij knooppunt 17 zijn twee (pannekoeken)restaurants. Nabij knooppunt 45 een Boshut. Bezoekerscentrum Slabroek beschikt over een terras.