Ommetje Vierwindenbos

Beschrijving

Start beschrijving: Parkeerplaats nabij Willibrordusweg 81, 5342 LG Oss

Aan de straat zie je het achthoekige Willibrordusputje; dit herinnert aan de Engelse missionaris Willibrord (658-739 – hij stichtte o.a. het kerkje waaruit later de Utrechtse Domkerk is ontstaan). Volgens de overlevering heeft hij ook hier in Oss gepreekt en daarbij zou hij zou hij een bron hebben doen ontspringen. Aan het water werden geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven, en de bron (met bijbehorende kapel) was eeuwenlang een drukbezocht bedevaartsoord. De oorspronkelijke put (toen aan de overkant van de straat gelegen) was eind 19e eeuw geheel vervallen; hij werd in 1926 op de huidige plaats herbouwd.

Loop vanaf het putje de parkeerplaats op; vrijwel direct gaat een halfverhard pad rechtsaf, een open veld op.

Links van dit pad staat, omgeven door een hek, een boom. Op oude kaarten van rond 1850 is te zien dat bij het Willibrordusputje in Oss een koortsboom of wensboom (waarschijnlijk een eik) heeft gestaan, de Willibrordusboom. Een oud gebruik was om, als uiting van volksgeloof, een lapje stof in de boom te hangen, daarbij denkend aan een ziek familielid en biddend in de hoop dat de zieke beter zou worden. Het lapje stof was vaak afkomstig van een kledingstuk van de zieke. Om de ‘bezwering’ te laten werken was het wel gewenst dat je bij het ophangen van het lapje (het z.g. afbinden) niet werd gezien!

Sinds maart 2021 staat hier weer een nieuwe ‘Willibrordusboom’.

Het pad loopt met een bocht naar de bosrand. Je steekt het bruggetje over en slaat aan de overkant linksaf. Je maakt een bocht naar rechts en komt uit bij een bosweg met slagboom. La hier rechtsaf, het wandelpad langs genoemde bosweg. Volg het pad tot de bocht naar links en sla hier scherp linksaf, het paadje om de vijver heen.

Dit is de z.g. Perenpoel; tijdens de in de inleiding genoemde ontginningsperiode werden als werkverschaffingsproject vier poelen met de schop uitgegraven, waarschijnlijk om te kunnen beschikken over bluswater. Naar hun vorm waren ze bekend als de peren-, appel-, kersen- en pruimenpoel.

Voorbij de poel kom je weer terug op het hoofdpad. Volg de bocht en sla dan linksaf, het paadje direct langs het weiland.

Aan de boszoom is een typische zoomvegetatie met bramen, varens en andere kruiden te vinden. In de bomen tref je op diverse plaatsen kamperfoelie aan. Let je er eens op hoe de windingen van de kamperfoelie lopen: ze slingeren altijd linksom. Halverwege het weiland zie je links een eikenwal dwars over het weiland lopen; oorspronkelijk zal dit hakhout zijn geweest (de struikachtige wal werd regelmatig uitgedund voor haard- en geriefhout) maar inmiddels zijn de eiken uitgegroeid tot forse knapen.

Aan het einde van het weiland kom je uit bij een samenkomst van drie bospaden. Rechtdoor loopt een wat smaller pad het bos in; volg dit pad tot waar je bij een slagboom uitkomt op de asfaltweg (Docfalaan).

Voor het Ommetje Docfabos steek je de Docfalaan over en neemt het pad dat op de hoek schuin het bos in loopt. Dat ommetje brengt je ook weer terug naar dit punt.

Voor het vervolg van het Ommetje Vierwindenbos kruis je het brede pad dat vanaf de slagboom het bos in loopt, en neem je het pad dat door het bos slingert, met de Docfalaan aan je linkerhand. Je komt uit op een open stuk land.

Dit stukje land is lang een paardenweitje geweest. Het is recent verworven door de gemeente Oss en het zal geleidelijk worden omgevormd tot een bloemrijke weide met inheemse struiken etc. beplant. Het zal deel gaan uitmaken van de verbindingszone tussen het Herperduin en de Rijsvennen (aan de oostkant van de N329), via het Vierwindenbos en de Stelt tot aan de Geffense Bosjes ten westen van Oss.

Je kwam het voormalig weiland binnen op een van de hoeken; je verlaat het weer bij de hoek direct rechts daarvan. Je komt uit op een tweede, kleiner en beschutter liggend, weilandje. Steek dit schuin over; via het pad door de bosstrook kom je op een bosweg (Germanenweg). Sla rechtsaf; je komt uit op een kruising met een ruiterpad. Sla hier linksaf, het wandelpad langs het ruiterpad (met het ruiterpad en het hek daarlangs dus aan je linkerhand).

Speciaal in dit gebied vallen de vele vleermuiskasten op, herkenbaar aan de smalle spleetvormige opening aan de onderzijde.

Even verderop kruist het wandelpad een bosweg. Steek hier rechtdoor over (aan de overkant zet het pad een bocht naar rechts in), sla niet haaks rechtsaf naar het weiland.

De bocht naar rechts wordt een wijde bocht naar links. Je komt uit op een kruising bij een groot huis; sla hier scherp rechtsaf; het pad heeft aan de linkerkant een soort greppel.

Deze greppel maakt deel uit van de vroegere Ossche Beek. Deze beekloop wordt gevoed met (voedselarm) water afkomstig van de Achterste Heide en wellicht via kwel vanuit de Maashorst. In natte jaren kan er een continue afstroming plaatsvinden. In droge seizoenen staat de waterloop zo goed als droog. De oeverwallen van deze beekloop bezitten resten van interessante en karakteristieke vegetatie, die echter door begroeiing met bomen en verdroging sterk achteruit is gegaan. Op een aantal plaatsen langs de wal zijn varens te vinden. Dit zijn de voor dit soort gebieden karakteristieke eikvarens. De beekloop is een van laatste die in dit deel van Brabant voorkomen.

Na ongeveer 200 m sla je linksaf, het bruggetje over de beek. Aan de overzijde brengt het pad je met een bocht terug bij het Willibrordusputje.

Ook deze strook maakt deel uit van de eerder genoemde verbindingszone. De poel aan je linkerhand is hier gegraven om het dieren als kikkers, padden en salamanders mogelijk te maken zich hierlangs te verplaatsen.

Horeca onderweg:  Zowel bij het beginpunt (restaurant Clemens, Willibrordusweg) als halverwege (Hotel de Naaldhof, Docfalaan) kun je de inwendige mens versterken.